TCMB’nin bugün bankalara gönderdiği talimata göre, nakit avans, kredili mevduat hesabı ve kartla yapılan kuyum harcamalarında 15 bin TL’ye kadar olan kısım, menkul kıymet yükümlülüğü kapsamına girmeyecek.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, atılan son adımların da Liralaşma Stratejisi kapsamında olduğunu söyledi.
Son dönemde nakit avans ve kredili mevduat çekimleri üzerinden döviz ve kuyum harcamalarının yoğunlaştığına dikkati çeken Şener, “TCMB’nin aldığı kararlar, Liralaşma Stratejisi’ni destekliyor.” dedi.
Şener, yeni talimatta 15 bin lira altındaki tutarların muaf tutulduğunu, bu sebeple söz konusu kararın toplumun büyük kısmını etkilemesinin beklenmediğini ifade etti.
TCMB’nin, dolarizasyonu engellemek ve özellikle krediler yoluyla altın gibi emtia alınıp kredilerin amaçları dışında kullanımını engellemek üzere bankalara menkul kıymet tesisini belirli ölçülerde zorunlu hale getirdiğini vurgulayan Şener, “Son olarak da yüksek limitli kredi kartlarıyla nakit çekme yoluyla tüketici kredisi kullanılması ve bu kredilerle döviz ve altın alınması Merkez Bankası’nı önlem almaya itmiştir.” dedi.
Şener, özellikle yüksek limitli kredi kartları ile yapılan nakit çekimlerinde yüzde 30’a kadar devlet tahvili alma zorunluluğu getirildiğini, yüksek limitli kredi kartlarıyla bireysel nitelikte tüketici kredisi nakit çekimi ile döviz ve altın talebi arasında korelasyon olduğunun açıkça görüldüğünü söyledi.
“15 bin liranın altındaki nakit çekimlerinde bankaların herhangi bir devlet tahvili alması söz konusu olmayacak”
Prof. Dr. Sefer Şener, anlaşıldığı kadarıyla bankaların yüksek limitli kredi kartları yoluyla bazı müşterilerine düşük faizle tüketici kredileri kullandırdığı ancak buradan alınan kredilerin ihtiyaç yerine yatırıma dönük altın ve döviz gibi enstrümanlara yöneldiğinin görüldüğünü belirterek, şunları kaydetti:
“Doğal olarak da Merkez Bankası, yüksek limitli kredi kartlarından nakit çekimini yasaklamak yerine bu çekimlerin yüzde 30’u kadar devlet tahvili bulundurma zorunluluğu getirmektedir. Bireysel kredilerin amaçları dışında kullanılması ve bunların ihtiyaçlar yerine altın ve dövize yönlendirilmesi piyasada volatiliteyi artırmaktadır. Ancak Merkez Bankası’nın almış olduğu bu karar sonrası bazı bankaların kredi politikalarında genel uygulamalar dışında başlatmış oldukları engellemeler üzerine Merkez Bankası, 15 bin lira kadar kredi kartlarından nakit çekimini güvence altına almıştır. Böylelikle 15 bin liranın altındaki nakit çekimlerinde bankaların herhangi bir devlet tahvili alması söz konusu olmayacaktır.”
Şener, Merkez Bankası’nın, bu yöntemle döviz alımını özendirmenin de önüne geçmek istediğini ifade ederek, alınan bu önlemlerin geçici olması nedeniyle ilerleyen aşamada bu tür yönelimler azaldığında bu önlemlerin ortadan kalkacağını düşündüğünü söyledi.
Burada yapılmak istenenin, kredilerin amaçları dışında kullanımının önüne geçmek ve piyasadaki volatiliteyi önlemek olduğunu vurgulayan Şener, diğer taraftan, atılan adımlarla Liralaşma Stratejisi’ni yerine getirmenin amaçlandığını kaydetti.
