Türkiye’de 81 ilde hayata geçirilen sağlıklı hayat merkezleri ile vatandaşlar hastalanmadan önlem alınması veya hastalığı erkenden teşhis edilerek kişinin yaşam süresinin ve kalitesinin artırılması hedefleniyor.
Bu kapsamda, beslenme, kronik hastalıklar ve fiziksel aktivite, kadın ve üreme sağlığı, kanser erken teşhis, tarama ve eğitim merkezi (KETEM), ruh sağlığı, çocuk ve ergen sağlığı gibi dallarda danışmanlık hizmetleri veren Kayseri’deki 7 sağlıklı yaşam merkezinden yılın ilk 6 ayında 76 bin 377 kişi ücretsiz faydalandı.
2022 yılında 14 bin 496, 2023’te ise 50 bin 189 kişinin faydalandığı merkezlerin bilinirliği ve vatandaşların ilgisi her yıl katlanarak artıyor.
Mustafa Kızıklı Sağlıklı Hayat Merkezi sorumlu hekimi halk sağlığı uzmanı Dr. Semiha Zeynep Özsaydı, AA muhabirine, sağlıklı hayat merkezinin, koruyucu sağlık hizmetlerinin verildiği klinikler olduğunu söyledi.
Özsaydı, koruyucu sağlık hizmetlerinin, kişiler hastalanmadan gerekli önlemleri almak, böylece kişilerin yaşam kalitesini ve yaşam süresini uzatmak veya hastalandığında erken tanıyla hastalığın olumsuz etkisini azaltmak olduğunu ifade etti.
Merkezde geniş bir yelpazede hizmet sunduklarını belirten Özsaydı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Göz bebeği birimimiz KETEM’ler. Burada kanser taramaları yapılmakta. Bakanlığımız tarafından uygun görülen üç kanser için ücretsiz tarama yapmaktayız. Bunlardan birincisi meme kanseri. 40 ile 69 yaş arası kadınlara iki yılda bir mamografi çekimiyle tarama yapılmakta. Rahim ağzı kanseri de ikinci tarama yaptığımız kanser. Bu da 30 ile 65 yaş arası kadınlara beş yılda bir rahim ağzı bölgesinden numune alınarak tarama yapılmakta. Kalın bağırsak kanseri taraması ise üçüncü olan. Bu da 50 ile 70 yaş arası hem kadınlara hem erkeklere iki yılda bir dışkıda gizli kan testi yaptığımız oldukça kolay bir yöntem olan taramamız. Pozitif tespit ettiğimiz hastaları erken dönemde gerekli kliniklere sevk ederek tedavi almalarını sağlıyoruz. Bu verdiğimiz hizmetler tamamıyla ücretsiz.”
Özsaydı, gebe bilgilendirme, aile planlaması danışmanlığı, psikososyal destek hizmeti de verdiklerini kaydetti.
“Başvuru sayılarımız artıyor”
Halk sağlığı uzmanı Dr. Leyla Tekdemir ise kent genelinde 2022 yılında 15 bin civarında danışmanlık hizmeti verildiğini söyledi.
Bu sayının 2023’te 50 bine çıktığını vurgulayan Tekdemir, “2024’ün ilk altı ayında 75 bin kişiye ulaşmış durumdayız. Başvuru sayılarımız artıyor, bu durumdan memnunuz. Bize daha çok aile hekimlerinden yönlendirilen hastalar başvuruyor. Bu ücretsiz hizmetlere halkın tamamının bilerek gelmesi, haberdar olması temel amacımızı oluşturuyor. Daha çok kişiye hizmet vermek, daha çok kişiye erken kanser taraması yapmak, tedavi edici hizmetlerin üzerindeki yükü azaltmak bizim temel amacımız.” diye konuştu.
“Doğumu rahatlatıcı neler yapabileceğimizi öğrendim”
Şu anda 5,5 aylık olan ilk çocuğuna 36 haftalık gebeyken merkeze gelerek eğitimlere katılan ebe Meryem Altay (29) da burada aldığı eğitimin ardından normal doğum yaptığını belirtti.
Eğitimlerde anne sütünün önemi anlatıldığını belirten Altay, “Plates yaptım. Doğumu rahatlatıcı neler yapabileceğimizi öğrendim. Doğum esnasında neler bizi bekliyor, onları öğrendim. Sonrasında nelerle karşılaşacağımızı öğrendim. Buraya katılmamın sebebi normal doğum yapmak istiyordum. Sezaryen doğum yapmak istemiyordum. Çok güzel bir süreç geçirdim.” ifadelerini kullandı.
“Başımız sıkışınca ulaşabiliyoruz”
İkinci çocuğunu 8 ay önce dünyaya getiren Hatice Korkmaz (28) ise 35 haftalık hamile iken gebelik eğitimlerine katılmak üzere merkeze geldiğini dile getirdi.
Bu süreçte doğal doğumu çok istediğini anlatan Korkmaz, şunları söyledi:
“İlk doğumum da doğaldı ama süreç güzel ilerlememişti. Bundan dolayı aile hekimime başvurdum. Hekimim beni buraya yönlendirdi. Çok paniktim. Burada, rahat olmamızı, nefes egzersizlerini, doğal doğumda mucizeye şahit olmayı, bebekle ilk teması bize anlattılar. Korkularım vardı. Kafamda halen sezaryen olmak vardı. Süreç güzel ilerledi, doğal doğum yaptım. Doğumda nefes egzersizlerinin ne kadar işe yaradığını fark ettim. Başımız sıkışınca ulaşabiliyoruz. Kimse doğal doğumdan korkmasın.”
Korkmaz, psikolojik destek ve bebeğin gelişimi hakkında bilgi almak için zaman zaman merkeze gelmeye devam ettiğini sözlerine ekledi.
