AR-GE ve inovasyon rekabetin vazgeçilmez unsurlarından biri haline gelirken, etkin AR-GE teşvikleriyle sanayisi desteklenen ülkeler dünya rekabet sıralamasında en üst sıralarda bulunuyor.
Ülke ekonomisinin uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir yapıya kavuşturulması için AR-GE ve tasarım merkezlerine vergi indirimi, sigorta primi desteği, gelir vergisi stopajı desteği, damga ve gümrük vergisi istisnaları, makine ve teçhizat için katma değer vergisi muafiyeti gibi destekler sağlanıyor.
AR-GE ve tasarım merkezlerinin sayısı her geçen gün artıyor
AA muhabirinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerinden yaptığı derlemeye göre, desteklerle büyüyen AR-GE ve tasarım merkezlerinin sayısı ise her geçen gün artıyor.
Bu kapsamda, Türkiye’de bu yılın 9 ayı itibarıyla faaliyette olan AR-GE merkezi sayısı 1298 olarak kayıtlara geçerken, bu merkezlerde, destek personeli dahil, 79 bin 407 personel görev alıyor. Bu personelin 48 bin 295’i lisans, 14 bin 690’ı yüksek lisans, 1379 ise doktora ve üzeri eğitim düzeyine sahip bulunuyor.
Söz konusu AR-GE merkezlerinde 58 bin 864 proje tamamlanırken, 14 bin 915 projenin ise çalışmaları devam ediyor. Bu merkezlerin 35 bin 644 patenti bulunuyor, patentlerin 11 bin 972’sinin tescilli iken 23 bin 672’si ise başvuru aşamasında yer alıyor.
Makine ve teçhizat imalatı sektörü zirvede
AR-GE merkezi olan yabancı ortak firma sayısı 231 olarak kayıtlara geçti.
Söz konusu merkezlerin sektörel dağılımında ise makine ve teçhizat 171 ile ilk sırada yer alıyor. Bu sektörü 134 ile otomotiv yan sanayi, 115 ile yazılım, 88 ile bilgisayar ve iletişim teknolojileri, 81 ile tekstil, 74’er ile kimya ve elektrik-elektronik, 59 ile gıda, 52 ile savunma sanayisi ve 42 ile ilaç takip ediyor.
Anılan AR-GE merkezlerinin yanında enerjiden tarıma, otomotivden sağlığa, ulaştırma ve lojistikten, havacılığa, hayvancılıktan, silah ve mühimmata kadar pek sektörde AR-GE merkezi bulunuyor.
Antalya’dan Samsun’a Batman’dan, Kırklareli’ye kadar ülkenin dört bir yanında AR-GE merkezleri yer alıyor. En çok AR-GE merkezi 423 ile İstanbul’da bulunuyor. İstanbul’u, 143 ile Ankara, 133 ile Kocaeli, 132 ile Bursa, 99 ile İzmir, 54 ile Tekirdağ, 32 ile Manisa, 24 ile Sakarya, 21 ile Konya, 20 ile Eskişehir izliyor.
Tasarım merkezlerinde tekstil ilk sırada
Öte yandan 9 aylık dönemde ülkede 326 da tasarım merkezi faaliyet gösteriyor. Bu merkezlerde 7 bin 884 personel görev alıyor. Söz konusu personelin 5 bin 40’ının lisans, 70’inin yüksek lisans, 32’sinin ise doktora ve üstü seviyede eğitimi bulunuyor.
Tasarım merkezlerinde 11 bin 486 proje tamamlanırken, 2 bin 362 proje ise devam ediyor. Bu merkezlerin 721 patente sahip iken bunların 229’u tescilli, 493’ü ise başvuru aşamasında yer alıyor.
Söz konusu merkezlerde 35 yabancı ortaklı firma faaliyette bulunuyor.
Tasarım merkezlerinin sektörel dağılımına bakıldığında 53 merkezle tekstil ilk sırada yer alıyor. Bu sektörü, 42 ile mühendislik/mimarlık, 39 ile makine ve teçhizat imalatı, 38 ile imalat sanayi, 22 ile otomotiv yan sanayi, 18 ile medya ve iletişim, 13 ile mobilya, 12 ile inşaat, 11 ile otomotiv, 9 ile savuna sanayi sektörleri takip ediyor.
İl bazında tasarım merkezleri sayısına bakıldığında İstanbul’un 147 ile ilk sırada yer alıyor. Bu ili 36 ile Ankara, 31 ile Bursa, 23 ile İzmir, 17 ile Kocaeli, 13 ile Tekirdağ, 12 ile Denizli, 8 ile Adana, 6 ile Manisa, 5 ile Sakarya izliyor. Ayrıca Hatay, Kahramanmaraş, Mersin, Konya gibi illerinde aralarında olduğu 30 şehirde tasarım merkezleri faaliyet gösteriyor.
