Eski lastiklerin havayı ve toprağı kirletecek şekilde yakılması çeşitli çevre kirliliğinin yanı sıra farklı hastalıklara da yol açabiliyor.
Bu düşünceden yola çıkan 27 yaşındaki Middeyn Hıllıs, hasarlı lastikleri işlemden geçirerek sanayi veya tarım sektörlerinde kullanılan tel, iplik ve kauçuk gibi malzemelere ayrıştıran bir atölye kurdu.
El-Ezher Üniversitesi Fen Fakültesi Çevre Jeolojisi ve Su Kaynakları Bölümü mezunu olan Hıllıs, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gelişmiş ülkelerin eski lastikleri, geri dönüşümden sonra sanayiye katkısı ve önemi nedeniyle “kara hazine” olarak tanımladığını söyledi.
Kendisinin de 2021 yılında “Polimer” adını verdiği projesini geliştirdiğini, bunun da evinin yakınındaki arazinin hasarlı lastik mezarlığına dönüştürülmesi ve lastiklerin burada sık sık yakılması üzerine ortaya çıktığını ifade etti.
“Hasarlı lastikler benim de yaşadığım şehrin ücra bir köşesinde yer alan eş-Şucaiyye Mahallesindeki bir bölgeye getirilir. Lastikler biriktiğinde yakılarak yok edilir. Yakılan lastikler kalın siyah bir duman çıkıyor ve emisyona neden oluyor. Bu çevreye ve insanlara zararlı bir duman.” diyen Hıllıs, gece geç saatlere kadar yakım işleminin devam ettiğini, bu nedenle uzun saatler boyunca tüm pencereleri kapatmak zorunda kaldıklarını vurguladı.
Özellikle yaz aylarında ve sıcakların artmasıyla çok sıkıntı çektiklerini dile getiren Filistinli genç, bunun üzerine, bu lastikleri güvenli bir şekilde imha etmenin ve çevre ile insanların yararına olacak çözümler bulmanın bir yolunu düşünmeye başladığını kaydetti.
İthal edemediği makineyi tasarladı
Ömrünü tamamlamış lastiklerin geri dönüşümü ve güvenli bir şekilde imha edilmesi için kullanılan makineleri, kendi imkanları dahilinde basitçe üretmeye çalıştığını, zorlu ekonomik şartların, daha kapsamlı makinelerin üretilmesine imkan vermediğini anlatan Hıllıs, şöyle devam etti:
“Lastiklerin geri dönüşümünde kullanılacak makinelerin ithal edilmesi de imkansız. Çünkü bu makinalar, sivil ve askeri ikili kullanım bahanesiyle İsrail’in yasaklılar listesinde yer alıyor.
Dünyada bu iş için kullanılan makinelere benzer bir makineyi (İsrail’in Gazze’ye ablukası sebebiyle ithal edemediği için) adım adım kendi imkanlarımla denemeler sonucu her gün yeni bir parça ekleyerek, geliştirip aynı sonucu sağlamaya çalışmaktan başka bir çözüm bulamadım. Makinenin üretim süreci, sınırlı imkanların yanı sıra tasarım ve montajının tamamen tek bir kişiye bağlı olması nedeniyle yaklaşık bir yıl sürdü.”
Tasarladıkları makineyle ilk denemelerinde ömrünü tamamlamış yaklaşık 500 lastiğin tellerini çıkardığını daha sonra parçaladığını aktaran Filistinli genç, ürettiği makinenin kapasitesi düşük olsa da bir haftada yaklaşık 200-300 lastiği işleyebildiğini söyledi.
Dönüştürülen lastikler farklı alanlarda kullanılıyor
Hıllıs, devam eden çalışmaları sonucunda 3 ay önce geri dönüşüm için lastikleri işlemlerden sonra kauçuk granül, çelik tel ve kord bezine (tekstil parçacıkları) dönüştürülmesi işlemini başardığını ifade etti.
Ömrünü tamamlamış lastikleri hurdacılardan temin ettikten sonra tellerini ayrıştırdıklarını anlatan Hıllıs, geri dönüştürülen lastiklerin kullanım alanlarına ilişkin ise şu bilgileri verdi:
“Kauçuk granüllerinin üç çeşidi var. İlki suni çim sahalarda, ikincisi yapışkan, yalıtkan ve kaymaz zeminlerin üretiminde bir diğeri de hayvansal ve tarımsal üretim alanında kullanılıyor.”
Hıllıs, çıkarılan tellerin ya hurdacılara ince tel olarak satıldığını kalın olan tellerin ise işlenerek yay haline getirildiğini, bu yayların da araba parçası imalatı, hayvansal ve tarımsal üretimde kullanıldığını belirtti.
Filistinli genç girişimci, “Bu projenin, Gazze Şeridi’ni kapsayacak şekilde devlet kurumları tarafından benimsenmesini umut ediyorum. Böylece çevre kirliliğinden kaçınılması için çalışılabilir ve genç nüfusa iş imkanı sağlanabilir. Ayrıca bu yolla üretilen malzemeler yerli ürün olarak piyasaya sunulabilir.” dedi.
İsrail’in yaklaşık 16 yıldır hava, kara ve denizden abluka altında tuttuğu Gazze Şeridi, büyük bir insani drama sahne oluyor. Seyahat özgürlüğü olmayan yaklaşık 2 milyon Filistinli, istisnai durumlar hariç Gazze dışına çıkamıyor.
